بازخوانی گزارۀ «إنّما البیعُ مثلُ الرِّبا» تحلیلی سه سطحی مبتنی بر زبان شناسی نقشگرا
نویسندگان
چکیده
یکی از گزارههایی که توجه مفسران را به خود جلب کرده، «إنّما البیعُ مثلُ الرّبا» است؛ تنها گزارهای که به صورت بیواسطه بازتابدهنده جایگاه «ربا» در بافت اقتصادی شبهجزیره در عصر نزول است. به رغم تفاوت آرای مفسران پیرامون این گزاره، همگی به دلیل تشبیه بیع به ربا بر غیرطبیعی بودنِ چینش واژگان در این گزاره متفقند. مطالعه حاضر تلاش دارد با بهرهگیری از نگره نقشگرای مایکل هالیدی دست به بازخوانی این گزاره زند. هالیدی، سه کارکرد ذاتی زبان را که فرانقش «متنی»، «اندیشگانی» و «بینافردی» هستند، شناسایی کرده و متناظر با آنها، سه لایه معنایی را برای هر گزاره ساماندهی کرده است. فرانقش متنی نشان میدهد که «بیع» هنگام تولید این گزاره، پدیدهای نو، و «ربا» پدیدهای شناخته در بافت اقتصادی شبهجزیره بوده است. نیز فرانقش اندیشگانی حکایت از آن دارد که گویندگان این گزاره از «فرآیند رابطهای» که کارکرد تعریفِ هویت را داراست، بهره بردهاند. هنگامی به تعریف یک پدیده چون بیع روی آورده میشود که نو و ناشناخته باشد. فرانقش بینافردی نیز نشان میدهد، گویندگان این گزاره با استفاده از اداتِ «إنّما» به عدم حتمیت خویش به مفاد این گزاره اذعان کردهاند. بنابراین مبتنی بر نگره نقشگرای هالیدی، کیفیت چینش واژگان در این گزاره، غیرطبیعی نبوده، بلکه در هنگامه تولید این گزاره، برای مخاطبان قابل فهم و بازتابدهنده بافت اقتصادی شبهجزیره بوده است.
منابع مشابه
بازخوانی گزارۀ «إنّما البیعُ مثلُ الرِّبا» تحلیلی سه سطحی مبتنی بر زبانشناسی نقشگرا
یکی از گزارههایی که توجه مفسران را به خود جلب کرده، «إنّما البیعُ مثلُ الرّبا» است؛ تنها گزارهای که به صورت بیواسطه بازتابدهنده جایگاه «ربا» در بافت اقتصادی شبهجزیره در عصر نزول است. به رغم تفاوت آرای مفسران پیرامون این گزاره، همگی به دلیل تشبیه بیع به ربا بر غیرطبیعی بودنِ چینشِ واژگان در این گزاره متفقند. مطالعه حاضر تلاش دارد با بهرهگیری از نگره نقشگرای مایکل هالیدی دست به بازخوانی این گزاره...
متن کاململاحظاتی در باب زبان قرآن: تحلیلی نقشگرا، تبیینی شناختی-ردهشناختی
یکی از بحثهای عمده و دامنهدار در حوزه علوم قرآنی، به مسأله زبان قرآن برمیگردد. تاکنون مطالعات بیشماری در مورد ویژگیهای زبان قرآن از جنبههای گوناگون صورت گرفته است. با وجود این، عمدتاً نتایجِ این مطالعات مبتنی بر تحلیلهای دقیقِ برآمده از نظریههای نوین زبانشناختی نیست. ازاینرو، پژوهش حاضر، جهت بررسی جنبههای معینی از زبان قرآن، با کارکردی دوگانه، نخست، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در ...
متن کاملنگاهی نو به ارائه جزئیات در قرآن کریم بر اساس زبان شناسی نقشگرا
تاکنون بررسیهای زبانشناختی بسیاری درباره قرآن کریم صورت گرفته است که عمدتاً در زمینه معنیشناسی و تجزیه و تحلیل متن قرآن (تحلیل گفتمان قرآن) بوده است. این پژوهش قصد دارد تا جزئیات ارائه شده در دو سوره از قرآن کریم را با رویکردی نو بررسی کند. برای این منظور با تکیه بر رویکرد نقشگرایی هالیدی به بررسی افزودههای حاشیهای سورههای مبارکه مائده و یوسف به عنوان نمونه های سورههای مدنی و مکی میپردا...
متن کاملبازخوانی چند مثل از «درۀ نادره»
«درۀ نادره» از مهمترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار میآید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکشهای سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلتمآبی و خودنماییهای ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژهها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...
متن کاملتحلیل عملکرد نقش ترغیبی زبان در آگهیهای بازرگانی (تحلیلی آماری مبتنی بر زبان فارسی)
ام امروزه فروشندگان، مؤسسهها و ارائهدهندگان خدمات در رقابتی تنگاتنگ با همنوعان خود باید با تبلیغاتی موثر، مشتریان را به سمت محصول خود هدایت نمایند؛ چراکه یکی از مهمترین اهداف تبلیغات ترغیب و اقناع مشتری است. بنابراین، آگهیهای بازرگانی نقش مهمی در فروش و تأثیر بیشتر و جلب توجه مشتری ایفا میکنند. حال در این میان، ابزار زبان کمک شایانی به ترغیب مشتریان برای خرید کالای مورد نظر میکند. یاکو...
متن کاملنگاهی نو به ارائه جزئیات در قرآن کریم بر اساس زبان شناسی نقشگرا
تاکنون بررسی های زبان شناختی بسیاری درباره قرآن کریم صورت گرفته است که عمدتاً در زمینه معنی شناسی و تجزیه و تحلیل متن قرآن (تحلیل گفتمان قرآن) بوده است. این پژوهش قصد دارد تا جزئیات ارائه شده در دو سوره از قرآن کریم را با رویکردی نو بررسی کند. برای این منظور با تکیه بر رویکرد نقش گرایی هالیدی به بررسی افزوده های حاشیه ای سوره های مبارکه مائده و یوسف به عنوان نمونه های سوره های مدنی و مکی می پردا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های زبانشناختی قرآنجلد ۵، شماره ۲، صفحات ۱-۱۶
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023